تجزیه/تحلیل و بطور کلی آنالیز شکست (Failure analysis)، فرآیندی علمی و تخصصی است که به منظور جلوگیری از رخ دادها و حوادث صنعتی بصورت ناخواسته و برنامه ریزی نشده حادث میشود و از وارد شدن هزینه های جانی و مالی به شدت در صنایع جلوگیری می نماید.
اغلب فرایند مهم علمی و فنی مهندسی با هدف تعیین اقدامات اصلاحی و به منظور جلوگیری از تکرار مجدد صورت می گیرد. تحلیل و بررسی فنی تخصصی به منظور عارضه یابی تخریب در قطعات و تجهیزات صنعتی (فولادی)، دانش جدیدی است که در صنایع بزرگی مانند نفت و گاز، پتروشیمی و پالایشگاه ها، نیروگاهی، صنایع دریایی، هوایی و صنایع نظامی کاربردهای بسیار زیادی دارد و متشکل از جمع آوری اطلاعات/ داده های اولیه، انجام آزمایشها و تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج جهت تعیین علت شکست و یا تخریب در قطعات مهندسی مواد صورت میگیرد.
امروزه استفاده از این دانش فنی باعث صرفه جویی اقتصادی و جلوگیری از تکرار مجدد خطاهای و عوامل منجر به شکست شده و به مراتب ایمنی صنعتی را در قطعات و تجهیزات صنعتی افزایش می دهد.
وقوع تخریب و نیز شکست در قطعات صنعتی و تجهیزات مورد استفاده در صنایع یاد شده میتواند از عوامل متعددی ایجاد گردد که بطور معمول میتوان از شناسایی و انتخاب مواد نامناسب، استفاده و بکارگیری ناصحیح و اعمال بار مضاعف، ایراد متالورژی و ساخت قطعه در خط تولید، شرایط محیطی و عدم شرایط صحیح تعمیرات و نیز نگهداری نام برد.
فرایند تجزیه و تحلیل شکست ناشی از داده ها، متکی بر جمع آوری اطلاعات علمی و فنی از اجزای دچار شکست شده می باشد و برای بررسی های بعدی علل شکست از طیف گسترده ای از روش ها و فرایندهای علمی و آزمایشگاهی فناورانه، نظیر روشهای طیف سنجی، فراکتوگرافی، متالوگرافی،بررسی با استفاده از آزمایشهای غیر مخرب (NDT) استفاده می شود.